Thứ Năm, 8 tháng 12, 2011

Đã thỏa thuận tài sản ly hôn còn có thể tranh chấp không?

"Chúng tôi ly hôn với thỏa thuận tôi giao cho anh ấy một số tiền để tự lo chỗ ở. Trong thời gian trước mắt anh ấy phải chuyển tư cách từ chủ hộ sang tạm trú tại nhà tôi. Tôi xin hỏi thỏa thuận có cần chữ ký các con không? Anh ấy có thể tranh chấp nhà với tôi không? Và tôi có quyền yêu cầu anh ấy ra khỏi nhà bất cứ lúc nào không?" (bạn đọc Ha Thanh Huyen).

Trả lời:

1. Trường hợp con chung của hai người đã thành niên, có công sức trong việc tạo dựng tài sản trong gia đình thì thỏa thuận tài sản giữa hai người cần phải có chữ ký của các con. Để giấy thỏa thuận phân chia tài sản có giá trị pháp lý, bạn cần lấy xác nhận của công chứng hoặc chứng thực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (như tòa án).

2. Với thỏa thuận trên, đôi bên không còn cơ sở để tranh chấp tài sản nữa. Việc chuyển tư cách từ chủ hộ sang tạm trú không liên quan đến vấn đề sở hữu. Giấy đăng ký tạm trú có thời hạn 12 tháng, khi hết hạn có thể gia hạn.

3. Bạn có quyền yêu cầu anh ấy ra khỏi nhà nhưng không phải bất cứ khi nào, vì còn phụ thuộc vào thời hạn đăng ký tạm trú mà anh ấy đã đăng ký cũng như hoàn cảnh thực tế, khả năng thu xếp chỗ ở mới của anh ấy.

Luật sư Phạm Thanh Bình

Văn phòng Luật sư Hồng Hà,

số 8 Đình Ngang, Hà Nội.

Đăng ký tài sản chung của vợ chồng

"Vợ chồng tôi mua nhà, nhưng giấy tờ chỉ ghi tên chồng. Vậy có đúng không, có ảnh hưởng đến quyền lợi của tôi không?" (bạn đọc Nguyen Thi Hoa).

Trả lời:

Điều 27 Luật Hôn nhân và gia đình 2000 quy định: "Trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì trong giấy chứng nhận quyền sở hữu phải ghi tên của cả vợ chồng". Những tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng khi đăng ký quyền sở hữu phải ghi tên của cả vợ và chồng bao gồm: nhà ở, quyền sử dụng đất và những tài sản khác mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu (ôtô, môtô, tàu thuyền…).

Việc đăng ký các tài sản, quyền tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng phải ghi tên của cả vợ và chồng theo quy định nói trên được thực hiện từ ngày 18/10/2001 - ngày Nghị định số 70/2001/NĐ-CP ngày 03/10/2001 của Chính phủ có hiệu lực.

Như vậy, nhà của vợ chồng bạn đăng ký sau thời điểm đó mà chỉ ghi tên một người là sai. Bạn có thể yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp lại giấy tờ đăng ký quyền sở hữu tài sản đó với tên của cả vợ và chồng.

Cũng cần hiểu kể cả trường hợp giấy đăng ký sở hữu chỉ ghi tên một bên, tài sản đó vẫn thuộc sở hữu chung của vợ chồng. Nếu có tranh chấp, bên nào cho đó là tài sản thuộc sở hữu riêng của mình phải có nghĩa vụ chứng minh.

Luật sư Phạm Thanh Bình ,

Văn phòng Luật sư Hồng Hà,

số 8 Đình Ngang, Hà Nội.

Thứ Năm, 1 tháng 12, 2011

Pháp luật bảo vệ quyền của người sử dụng đất ổn định lâu dài

"50 năm trước, bác cho bố mẹ tôi một thửa đất nhỏ, đôi bên không có giấy tờ, bút tích nào. Bố mẹ tôi đã xây nhà sống ổn định từ đó đến nay. Mới đây con bác tôi kiện đòi lại. Vậy có đúng không? (bạn đọc Dao Nhat Nam).

Trả lời:

Một nguyên tắc quan trọng trong tố tụng dân sự là người khởi kiện phải có nghĩa vụ chứng minh yêu cầu của mình trước tòa án. Do vậy nếu anh họ của bạn không có bất kỳ giấy tờ, tài liệu nào chứng minh mảnh đất đó là của họ thì về nguyên tắc, tòa án sẽ bác yêu cầu của bên khởi kiện.

Tuy nhiên, bạn là người bị kiện cũng cần có giấy tờ chứng minh việc mình đã sống ổn định, liên tục ở đó mấy chục năm qua, không có tranh chấp gì với gia đình bên bác.

Cũng cần lưu ý, Luật Đất đai cũng như Bộ luật Dân sự quy định rõ nguyên tắc giải quyết tranh chấp đất đai, nhà ở là phải bảo vệ lợi ích chính đáng của người đã sử dụng đất ổn định, liên tục, lâu dài. Vì vậy nếu bạn chứng minh được các điều trên, quyền lợi hợp pháp của gia đình sẽ được bảo vệ.

Luật sư Phạm Thanh Bình

Văn phòng Luật sư Hồng Hà,

số 8 Đình Ngang, Hà Nội

Muốn khởi kiện dân sự làm thế nào?

"Tôi và một người khác đang tranh chấp đất đai và công nợ. Nay muốn đề nghị tòa xét xử thì thủ tục thế nào" (bạn đọc Hồng Nga).

Trả lời:

Theo Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án dân sự, muốn khởi kiện một người ra tòa, người khởi kiện (nguyên đơn) phải làm đơn kiện gửi tới tòa, kèm theo các tài liệu chứng minh cho nội dung khởi kiện. Ví dụ, kiện đòi nợ thì kèm theo đơn phải là giấy biên nhận tiền, thanh toán nợ, lãi...

Tòa án có thẩm quyền thụ lý là TAND quận, huyện nơi cư trú của người bị kiện, hoặc TAND tỉnh, thành phố (nếu có yếu tố nước ngoài). Sau khi xem xét đơn khởi kiện, tòa án báo cho nguyên đơn nộp tạm ứng án phí và thụ lý vụ kiện. Thời hạn đưa vụ kiện ra xét xử tối đa là 6 tháng kể từ ngày thụ lý đơn khởi kiện.

Luật sư Phạm Thanh Bình

Văn phòng Luật sư Hồng Hà,

số 8 Đình Ngang, Hà Nội

Thứ Tư, 30 tháng 11, 2011

Điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

"Điều kiện để được cấp sổ đỏ? Tôi có giấy phân nhà, đất từ 20 năm nay nhưng chưa có sổ đỏ. Nay khu nhà rơi vào quy hoạch, tôi sẽ được đền bù thế nào?" (bạn đọc Nguyễn Xuân Nam).

Trả lời:

I. Theo Điều 10 Nghị định số 60/CP ngày 5/7/1994 của Chính phủ về quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở tại đô thị, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở tại nội thành, nội thị xã, thị trấn (thường được gọi là sổ đỏ) được xét cấp như sau:

1. Trong trường hợp chủ nhà có các giấy tờ hợp lệ do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, hoặc Nhà nước CHXHCN Việt Nam cấp, thì chủ nhà được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở;

2. Trong trường hợp chủ nhà có các giấy tờ hợp lệ do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp, nếu nhà, đất này không có tranh chấp, không thuộc diện đã giao cho người khác sử dụng do thực hiện các chính sách của nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam, hoặc Nhà nước CHXHCN Việt Nam, thì chủ nhà được xét cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở;

3. Trong trường hợp chủ nhà không có hoặc có đủ giấy tờ hợp lệ trước ngày ban hành Nghị định này:

a) Chủ nhà hoàn toàn không có giấy tờ hợp lệ:

a1. Nếu nhà ở và đất ở phù hợp với quy hoạch, không có tranh chấp, thì chủ nhà được xét cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở. Chủ nhà được cấp giấy chứng nhận phải nộp tiền sử dụng đất ở.

a2. Nếu nhà ở xây dựng trên đất không được quy hoạch là đất ở thì chủ nhà không được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở. Chủ nhà phải thực hiện lệnh giải toả nhà và lệnh thu hồi đất của nhà nước.

b) Nếu chủ nhà có giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất, xây nhà không có giấy tờ hợp lệ nhưng nhà ở, đất ở hiện phù hợp với quy hoạch, không có tranh chấp, thì được xét cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở.

c) Nếu chủ nhà xây dựng nhà có giấy phép trên đất phù hợp với quy hoạch đất ở nhưng chưa có giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất, không có tranh chấp, thì được xét cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở của phần nhà đó. Chủ nhà phải nộp tiền sử dụng đất ở.

d) Mọi trường hợp có tranh chấp thì việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở chỉ được xem xét khi đã giải quyết xong tranh chấp theo luật pháp.

II. Nếu nhà của bạn ở vào khu quy hoạch thì giá đền bù sẽ căn cứ vào vị trí cụ thể của lô đất, vào tính chất, quy mô của dự án... nên chúng tôi không thể trả lời chi tiết cho bạn được.

Luật sư Phạm Thanh Bình

Văn phòng Luật sư Hồng Hà,

số 8 Đình Ngang, Hà Nội

Chia thừa kế khi cha đã mất để lại vợ bé không hôn thú

"Cha tôi có 2 vợ, một có hôn thú là mẹ tôi, có 5 người con; bà hai không hôn thú, sinh 6 người con, trong giấy khai sinh để trống phần cha. Cha tôi mất 14 năm trước không để lại di chúc. Sau đó 9 năm, 3 chị em tôi ra nước ngoài, mẹ tôi cũng đi nơi khác, để ngôi nhà mà cha mẹ tôi đứng tên cho mẹ con bà hai dùng. Căn nhà này được chia thừa kế thế nào? Tranh chấp giải quyết ra sao?" (bạn đọc Le Phuong Lan).

Trả lời:

1. Cha của chị mất cách đây 14 năm, tức năm 1998, và đã có nhiều con, có nghĩa là họ sống với nhau từ trước năm 1986 (thời điểm ban hành Luật Hôn nhân và gia đình). Do vậy dù không có hôn thú, hôn nhân của họ vẫn được thừa nhận là hôn nhân thực tế. Cha chị mất không có di chúc, nên cả hai bà vợ hai cùng 11 người con bình đẳng với nhau trong thừa kế phần di sản của ông để lại.

Ngôi nhà hiện nay theo chị nói giấy tờ ghi đủ tên cha và mẹ chị, có nghĩa là tài sản chung của hai người. Do đó di sản của cha chị để lại là 1/2 ngôi nhà này (phần còn lại của mẹ chị). Phần di sản của cha chị tiếp tục được chia đều cho hai bà vợ và tất cả những người con của ông (tổng cộng 13 người).

2. Thời hiệu khởi kiện thừa kế theo Bộ luật Dân sự là 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế (thời điểm cha chị mất). Nhưng theo Nghị quyết 58 về giao dịch dân sự về nhà ở trước ngày 1/7/1991 thì trường hợp của chị nếu khởi kiện ngay thì vẫn còn thời hiệu. Tuy nhiên, theo Nghị quyết này và hướng dẫn của TAND Tối cao, vì vụ việc liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài nên tòa chỉ giải quyết khi người ở nước ngoài có giấy khước từ hoặc nhượng phần được hưởng thừa kế của mình cho người đang ở trong nước.

Luật sư Việt Hà

Đoàn Luật sư Hà Nội